%2520(2).jpg)
انسانها از بدوپیدایش برای بقای خود برای خوردن ، نوشیدن ، پوشیدن ، و بودباش اقدامات کرده و برای تمامی اینها افزار ، وسایل و لوازم را اماده کرده اند .
همچنان انها آثار هنری ابتدایی ، تصاویر در سنگها، و بعضی اشیای سنگی ، فلزی ، خاکی و چوبی را ساختند . به همین ترتیب آهسته – آهسته صنعت رشد کرده و زنده گی انسان پیشرفت نمود . انسانها در حالت پیشرفت متوجه شدند تا نشانه های دستان نیاکان خود را محفوظ و در محل امن انرا نگهداری کنند که به همین لحاظ ضرورت مبرم برای ایجاد موزیم احساس گردید.
از معلومات بدست امده سابقه ترین موزیم دنیا موزیم مصر می باشد که دو هزار و سه صد سال قبل از امروز توسط بطلیموس درشهر اسکندریه مصر ساخته شده است . بعد از ایجاد موزیم ها ، گرد اوری آثار تاریخی اغاز گردید و در اواخر قرن شانزده هم تعداد شایقین آثار تاریخی بسیار بالا رفته و سرمایه گذاران در محلات خود از آثار تاریخی کلکسیونهای شخصی را ایجاد کردند که بعضی از این کلکسیونها به موزیم ها مبدل شدند.
بعد از قرن هفده در نقاط مختلف دنیا صدها موزیم ساخته شد که بعضی شان شهرت جهانی را کسب کرده است مانند : موزیم لوور فرانسه ، موزیم برییش لندن ، موزیم عمومی نیویارک ، موزیم فراعنه مصر ، موزیم لاهور ، موزیم کراچی ، موزیم ملی ایران ، موزیم ملی هند و غیره .
افغانستان که دارای نشانه های پنجاه هزار ساله انسان می باشد ، تا حال بسیاری از محلات تاریخی ان دست نا خورده باقی مانده و تعدادی زیادی از آثار قدیمی زیر زمین مانده است .
مردمان از هزار سال به اینطرف آثار تاریخی افغانستان را می شناختند و مورد نمایش قرار می گرفت مثل آثار تاریخی بلخ، هرات، غور ، کندهار ، سمنگان ،غزنی ، هلمند و مجسمه های بودای 35 متری و 53 متری بامیان که از حدود دو هزار سال به اینطرف سیاحان خارجی و داخلی از ان دیدن می کرد ، اما بنابه تعصب در دوران طالبان با استفاده از باروت و بم انفجار داده شد در سال 1919 بعداز بدست اوردن استقلال افغانستان با اغاز بعضی از فعالیت ها کار ایجاد موزیم ملی نیز شروع گردید ، در نظامنامه ای تشکیلات اساسی افغانستان و تشکیل وزارت معارف ، شعبه حفریات و موزیم به میان امد این اداره وظیفه داشت تا بنا به قرار داد امضا شده با هیئت فرانسوی آثار مربوط به افغانستان را محفوظ مصئوون و در موزیم ملی به نمایش بگذارد و قرارداد به فرانسویها حق میداد که از دو اثر مشابه و هم مانند یکی از انها را به فرانسه انتقال دهند .
موزیم ملی افغانستان که در سال 1297 بنام عجایب خانه در باغ بالا ایجاد شده بود ، در اوایل بعضی از آثار کهنه حربی، پرچم های جهاد ، صنایع دستی ، نسخه های خطی قران کریم و تفاسیر و بعضی از کتب نادر در ان جمع اوری شده بود اما شش سال بعد این آثار از باغ بالا به ارگ منتقل گردید و تعدادی آثار دیگر نیز به ان اضافه شد . 25 عقرب سال 1303 طی مراسمی وزیر معارف وقت فیض محمد خان و وزیر امور خارجه علامه محمود طرزی در مورد ارزش موزیم و فواید حفاظت آثار تاریخی بیانیه هائی ارایه کردند ، توسط اعلیحضرت غازی امان الله خان رسما" افتتاح شد و بزرگان وقت اشیای قیمتی را به موزیم تحفه دادند .
در تنش های داخلی سال 1363 تعدادی از مجسمه های موزیم ملی به امر امیر حبیب الله کلکانی از بین برده شد ، تعدادی از آثار تاریخی چور و چپاول و یک تعداد آن در موزیم باقی ماند . بعد از نجات کشور باقی مانده آثار تاریخی در یک تعمیر در دارالامان کابل جابجا شد و در پهلوی آن موزیم به شکل خوب تنظیم گردید آثار ان به دوره ها تقسیم و برای سکه ها ، مجسمه ها ، سنگ نوشته ها اتاق های جداگانه اماده و بنام موزیم کابل مسمی گردید.
در سال 1336 موزیم با یونسکو قرارداد نموده ، و به نورم های جهانی تنظیم گردید و هم چنان بعضی آثار تاریخی موزیم به شکل جهانی ثبت گردید . در سال 1353موزیم رشد بیشتری نمود و توجه خاص به ان معطوف شد . بعد از ایجاد موزیم در مناطق مختلف کشور حفاری فنی اغاز شد و آثار مختلف به موزیم کابل جمع اوری گردید و هم در بعضی از ولایات موزیم های منقول و غیر منقول ایجاد شد مانند: موزیم منقول و موزیم غیر منقول تپه سردار ولایت غزنی ، موزیم کندهار ، موزیم هرات ، موزیم میمنه ، موزیم بلخ ، موزیم غیر منقول بامیان ، موزیم غیر منقول هده ننگرهار و بعضی از موزیم های خورد و کوچک دیگر .
زیانرسانی موزیم ملی کابل وقتی اغاز گردید ، وقتیکه شوروی ها تصمیم کشتن حفیظ الله امین را گرفته برای او محل کشتن تعیین کردند به امین گفته شد که موزیم را از دارالامان به ارگ ریاست جمهوری انتقال دهد و خودش از ارگ به دارالامان برود ، تعدادی زیاد از آثار نفیس و قیمتی به شکل اضطراری شکسته و تعدادی دیگری آن چور و چپاول شد .
در دوران حکومت نجیب موزیم دوباره به دارالامان به جای اصلی اش انتقال داده شد ، ولی بعد از سقوط داکتر نجیب در دوران جنگ های داخلی به مشوره قاچاقبران خارجی ، موزیم ملی کابل چور و چپاول گردید . و هم چنان تعدادی زیادی از موزیم های منقول و غیر منقول ولایات هم قاچاق شد . تعدادی از مجسمه های که باقی مانده بود بخش اعظم انها در دوران طالبان از بین برده شد . بعد از سقوط طالبان تعدادی آثار تاریخی قاچاق شده دوباره به کشور برگردانیده شد و بعضی آثار دیگر تا حال هم در کشور های خارجی باقی مانده است که وزارت اطلاعات و فرهنگ برگرداندن دوباره انها را از راه های دیپلوماتیک تعقیب می نماید .
همچنان انها آثار هنری ابتدایی ، تصاویر در سنگها، و بعضی اشیای سنگی ، فلزی ، خاکی و چوبی را ساختند . به همین ترتیب آهسته – آهسته صنعت رشد کرده و زنده گی انسان پیشرفت نمود . انسانها در حالت پیشرفت متوجه شدند تا نشانه های دستان نیاکان خود را محفوظ و در محل امن انرا نگهداری کنند که به همین لحاظ ضرورت مبرم برای ایجاد موزیم احساس گردید.
از معلومات بدست امده سابقه ترین موزیم دنیا موزیم مصر می باشد که دو هزار و سه صد سال قبل از امروز توسط بطلیموس درشهر اسکندریه مصر ساخته شده است . بعد از ایجاد موزیم ها ، گرد اوری آثار تاریخی اغاز گردید و در اواخر قرن شانزده هم تعداد شایقین آثار تاریخی بسیار بالا رفته و سرمایه گذاران در محلات خود از آثار تاریخی کلکسیونهای شخصی را ایجاد کردند که بعضی از این کلکسیونها به موزیم ها مبدل شدند.
بعد از قرن هفده در نقاط مختلف دنیا صدها موزیم ساخته شد که بعضی شان شهرت جهانی را کسب کرده است مانند : موزیم لوور فرانسه ، موزیم برییش لندن ، موزیم عمومی نیویارک ، موزیم فراعنه مصر ، موزیم لاهور ، موزیم کراچی ، موزیم ملی ایران ، موزیم ملی هند و غیره .
افغانستان که دارای نشانه های پنجاه هزار ساله انسان می باشد ، تا حال بسیاری از محلات تاریخی ان دست نا خورده باقی مانده و تعدادی زیادی از آثار قدیمی زیر زمین مانده است .
مردمان از هزار سال به اینطرف آثار تاریخی افغانستان را می شناختند و مورد نمایش قرار می گرفت مثل آثار تاریخی بلخ، هرات، غور ، کندهار ، سمنگان ،غزنی ، هلمند و مجسمه های بودای 35 متری و 53 متری بامیان که از حدود دو هزار سال به اینطرف سیاحان خارجی و داخلی از ان دیدن می کرد ، اما بنابه تعصب در دوران طالبان با استفاده از باروت و بم انفجار داده شد در سال 1919 بعداز بدست اوردن استقلال افغانستان با اغاز بعضی از فعالیت ها کار ایجاد موزیم ملی نیز شروع گردید ، در نظامنامه ای تشکیلات اساسی افغانستان و تشکیل وزارت معارف ، شعبه حفریات و موزیم به میان امد این اداره وظیفه داشت تا بنا به قرار داد امضا شده با هیئت فرانسوی آثار مربوط به افغانستان را محفوظ مصئوون و در موزیم ملی به نمایش بگذارد و قرارداد به فرانسویها حق میداد که از دو اثر مشابه و هم مانند یکی از انها را به فرانسه انتقال دهند .
موزیم ملی افغانستان که در سال 1297 بنام عجایب خانه در باغ بالا ایجاد شده بود ، در اوایل بعضی از آثار کهنه حربی، پرچم های جهاد ، صنایع دستی ، نسخه های خطی قران کریم و تفاسیر و بعضی از کتب نادر در ان جمع اوری شده بود اما شش سال بعد این آثار از باغ بالا به ارگ منتقل گردید و تعدادی آثار دیگر نیز به ان اضافه شد . 25 عقرب سال 1303 طی مراسمی وزیر معارف وقت فیض محمد خان و وزیر امور خارجه علامه محمود طرزی در مورد ارزش موزیم و فواید حفاظت آثار تاریخی بیانیه هائی ارایه کردند ، توسط اعلیحضرت غازی امان الله خان رسما" افتتاح شد و بزرگان وقت اشیای قیمتی را به موزیم تحفه دادند .
در تنش های داخلی سال 1363 تعدادی از مجسمه های موزیم ملی به امر امیر حبیب الله کلکانی از بین برده شد ، تعدادی از آثار تاریخی چور و چپاول و یک تعداد آن در موزیم باقی ماند . بعد از نجات کشور باقی مانده آثار تاریخی در یک تعمیر در دارالامان کابل جابجا شد و در پهلوی آن موزیم به شکل خوب تنظیم گردید آثار ان به دوره ها تقسیم و برای سکه ها ، مجسمه ها ، سنگ نوشته ها اتاق های جداگانه اماده و بنام موزیم کابل مسمی گردید.
در سال 1336 موزیم با یونسکو قرارداد نموده ، و به نورم های جهانی تنظیم گردید و هم چنان بعضی آثار تاریخی موزیم به شکل جهانی ثبت گردید . در سال 1353موزیم رشد بیشتری نمود و توجه خاص به ان معطوف شد . بعد از ایجاد موزیم در مناطق مختلف کشور حفاری فنی اغاز شد و آثار مختلف به موزیم کابل جمع اوری گردید و هم در بعضی از ولایات موزیم های منقول و غیر منقول ایجاد شد مانند: موزیم منقول و موزیم غیر منقول تپه سردار ولایت غزنی ، موزیم کندهار ، موزیم هرات ، موزیم میمنه ، موزیم بلخ ، موزیم غیر منقول بامیان ، موزیم غیر منقول هده ننگرهار و بعضی از موزیم های خورد و کوچک دیگر .
زیانرسانی موزیم ملی کابل وقتی اغاز گردید ، وقتیکه شوروی ها تصمیم کشتن حفیظ الله امین را گرفته برای او محل کشتن تعیین کردند به امین گفته شد که موزیم را از دارالامان به ارگ ریاست جمهوری انتقال دهد و خودش از ارگ به دارالامان برود ، تعدادی زیاد از آثار نفیس و قیمتی به شکل اضطراری شکسته و تعدادی دیگری آن چور و چپاول شد .
در دوران حکومت نجیب موزیم دوباره به دارالامان به جای اصلی اش انتقال داده شد ، ولی بعد از سقوط داکتر نجیب در دوران جنگ های داخلی به مشوره قاچاقبران خارجی ، موزیم ملی کابل چور و چپاول گردید . و هم چنان تعدادی زیادی از موزیم های منقول و غیر منقول ولایات هم قاچاق شد . تعدادی از مجسمه های که باقی مانده بود بخش اعظم انها در دوران طالبان از بین برده شد . بعد از سقوط طالبان تعدادی آثار تاریخی قاچاق شده دوباره به کشور برگردانیده شد و بعضی آثار دیگر تا حال هم در کشور های خارجی باقی مانده است که وزارت اطلاعات و فرهنگ برگرداندن دوباره انها را از راه های دیپلوماتیک تعقیب می نماید .
