۱۳۸۶ اسفند ۱۳, دوشنبه

تــــــاریخــــــــچه افغانســـــــــــتان



در طول تاریخ نامهای مختلفی به سرزمینی که کشور کنونی افغانستان است اطلاق شده است از جمله آریانا، باختر و افغانستان. در کتاب افغانستان در مسیر تاریخ اثر میر غلام محمد غبار از کلمهٔ «آریانا» به عنوان نام تاریخی افغانستان نام برده شده‌ است. ازجمله شانزده ایالت اریانای کبیر دوازده ولایت آن در افغانستان کنونی تثیت شده اند از جمله:هری (هرات) درنکیانا (زرنج یا نیمروز)ستاکیدیا (وردک و عزنی) هریوتی (دهراوت و ارغنداب) .
دکترذبیح الله صفا باور دارد: (ائیرین همان نامی است که در زبان پهلوی به «اِران» (ایران با یای مجهول) مبدل گشت و در دوره اسلامی ایران (با یاء معلوم) خوانده شد... که می‌توان آن را سرزمین اصلی آریا نامید .
شادرواناحمدعلی کهزاد را نیز باور براین بود که : همین نام ایریانا و آریانا بود که بعدها در پارس «پارسه» با تغیری اندک «ایران» قبول شد. ولی به وضاحت کامل سرزمین اریانا را در حدود افغانستان کنونی تثبیت و قبول نموده است.
استرابون (Strobo – ۴۰ ق م – ۴۰ م)، جغرافیدان معروف عهد قدیم یونان، که اندکی بعد از سقوط دولت یونانی باختر می‌زیست، از محدودهٔ جغرافیایی افغانستان امروزی با نام آریانا یاد کرده، باختر و بلخ و سند را هم جزئی از آریانا بشمار آورده‌است.
کلمه دیگری که به عنوان نام قدیم افغانستان استفاده می‌شود باختر است. باختر بعضی از ساحات شمال و شمالغرب افغانستان و مقداری از حدود جنوب هندوکش را در بر داشت. در تحت نام باختر مدنیت بزرگی مانند مدنیت گریک و باختری در تاریخ افغانستان و حتی آسیای میانهه از اهمیت زیاد برخوردار است. به تعقیب ان نام «خراسان» بر قسمتی از سر زمین کنونی افغانستان معمول گشت .این نام در قرون وسطی از اهمیت زیاد برخودار بود. بعضی از سر زمینهای مربوط به خراسان در ایران کنونی تثبیت شده اند. خراسان که نام بخشی از «ایران تاریخی» است. خراسان بزرگ به بخش شرقی ایران تاریخی گفته می‌شده است.
احمد شاه درانی از شاهان پشنون افغانستان، در سال1747 میلادی، رسما به عنوان شاه افغانستان خراسان تاجگذاری نمود
واژهٔ افغانستان نخستین بار در زما ن شاه شجاع و پس از نیمهٔ قرن ۱۹ توسط انگلیسها در برخی معاهده‌ها استفاده شدافغان اگرچه در لغت به معنای ناله وفغان است اما در حقیقت مستعرب واژهٔ اوغان است که به اقوام پشتون گفته می‌شود اما قانون اساسی افغانستان هر تبعهٔ کشور افغانستان را صرفنظر از قومی که بدان تعلق دارد «افغان» اطلاق می‌کند.